İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ AKTÖRLERİ
İş Sağlığı ve güvenliği aktörleri şu şekilde sıralanabilir: Devlet, işveren, Çalışan, İş Güvenliği Uzmanları, İşyeri Hekimleri ve Diğer Sağlık Personeli.
Kısaca bu aktörlerin görev ve yükümlülüklerine bakalım.
- DEVLET
İş Sağlığı Ve Güvenliğinin Sağlanmasında Devletin Görevi;
- Mevzuat Hazırlama Görevi
- Denetim ve Teftiş Görevi
- Yaptırım Uygulama Görevi
2. İŞYERİ HEKİMİ
- Rehberlik yapar
- Risk değerlendirmesine katılır
- Bütün çalışanların işe giriş muayenelerini
- Sonra da periyodu geldikçe tekrar muayenelerini yapar.
- Sağlık gözetimi yapar.
- Hasta olan personele reçetelerini yazar. Buna göre her işverenin, bazı istisnalar hariç, çalışan sayısına bakılmaksızın işyeri hekimi istihdam etme yükümlülüğü getirilmiştir.
3. İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI
İşverenin iş güvenliği uzmanı istihdam etme yükümlülüğü getirilmiştir. Bu yükümlülük, işyerinin TEHLİKE SINIFI ile ÇALIŞAN SAYISINA göre düzenlenmiştir. İş Güvenliği Uzmanı kısaca;
- Risk değerlendirmesi
- Acil durum planları,
- İş Güvenliği eğitimleri
- Saha gözetimlerini yapar.
4. DİĞER SAĞLIK PERSONELİ
6331 sayılı kanunla işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı dışında, Çok Tehlikeli ve 10 üzeri çalışanı olan işletmelerde " İşyeri Hemşiresi" "Diğer Sağlık Personeli" çalıştırma yükümlülüğü getirilmiştir.
5. İŞVEREN
İş kanununa göre bir hizmet akdine dayanarak herhangi bir işte ücret karşılığı personel çalıştıran tüzel veya gerçek kişilere işveren denir. Yani işveren gerçek kişi olabileceği gibi şirket, dernek, vakıf, kooperatif, sendika gibi özel veya kamu hukuku tüzel kişisi de olabilir.
İşveren adına hareket eden, işin ve işyerinin yönetiminde görev alan işveren vekilleri, bu kanunun uygulanması bakımından İŞVEREN sayılır.
İŞVERENİN GENEL YÜKÜMLÜLÜĞÜ:
- Çalışanların Sağlık ve güvenliğini sağlamak
- Tedbir almak, mevcut durumu iyileştirmek
- İzleme, denetleme ve uygunsuzlukları giderme
- Risk değerlendirmesi yapma veya yaptırma
- İşe uygun personel çalıştırma
- Talimat ve prosedürler oluşturma, uygulama
- İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetleri alma veya aldırma
- Koordinasyon Sağlama
- İşe uygun KKD temin etme ve kullandırma
- Acil durum planları, yangınla mücadele ve ilk yardım.
- Kaza bildirimleri
- Sağlık gözetimi
- Çalışanların Eğitimleri ve bilgilendirme
- Çalışanların görüşlerinin alınması ve katılımlarının sağlanması
6. ÇALIŞAN
Kendi özel kanunlarındaki statülerine bakılmaksızın kamu veya özel işyerlerinde istihdam edilen gerçek kişidir.
ÇALIŞANIN GENEL YÜKÜMLÜLÜKLERİ:
-
- Çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili aldıkları eğitim ve işverenin bu konudaki talimatları doğrultusunda, kendilerinin ve hareketlerinden veya yaptıkları işten etkilenen diğer çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürmemekle yükümlüdür.
-
Çalışanların, işveren tarafından verilen eğitim ve talimatlar doğrultusunda yükümlülükleri şunlardır:
- İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tehlikeli madde, taşıma ekipmanı ve diğer üretim araçlarını kurallara uygun şekilde kullanmak, bunların güvenlik donanımlarını doğru olarak kullanmak, keyfi olarak çıkarmamak ve değiştirmemek.
-
KKD doğru kullanmak ve korumak.
- İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tesis ve binalarda sağlık ve güvenlik yönünden ciddi ve yakın bir tehlike ile karşılaştıklarında ve koruma tedbirlerinde bir eksiklik gördüklerinde, işverene veya çalışan temsilcisine derhal haber vermek.
- Teftişe yetkili makam tarafından işyerinde tespit edilen noksanlık ve mevzuata aykırılıkların giderilmesi konusunda, işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmak.
- Kendi görev alanında, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmak.